Start nieuwe periode voor het Europees Cohesiebeleid
Het cohesiebeleid is het belangrijkste instrument van de Europese Unie om sociale en territoriale samenhang tussen verschillende regio’s in Europa te bevorderen. Onlangs heeft een high level group, op verzoek van de Europese Commissie, gekeken naar het cohesiebeleid en de toekomst ervan na 2027. Als expert op het gebied van regionale ontwikkeling en Europese programma’s, neemt adviseur Hande Taner u graag mee in de details.
Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van ontwikkelingen in het cohesiebeleid, omdat het u kan helpen bij het identificeren van kansen voor regionale ontwikkeling en het verkrijgen van financiële steun voor projecten die de sociale en economische groei van uw regio kunnen bevorderen.
Wat is het cohesiebeleid?
Het huidige cohesiebeleid is ontstaan na een hervorming van de Structurele Fondsen in 1989. Het doel is om sociale samenhang te versterken en gelijke kansen te creëren voor iedereen, ongeacht hun afkomst. Op deze manier kunnen alle regio’s en bevolkingsgroepen bijdragen aan en profiteren van economische groei en ontwikkeling.
Het cohesiebeleid omvat diverse maatregelen, waaronder investeringen in projecten die werkgelegenheid genereren, verbetering van infrastructuur zoals wegen en openbaar vervoer, en het ondersteunen van onderwijs en training om mensen de vaardigheden te geven die ze nodig hebben om succesvol te zijn. Daarnaast streeft het beleid naar het verminderen van sociale ongelijkheden door ervoor te zorgen dat iedereen toegang heeft tot essentiële diensten zoals gezondheidszorg en sociale voorzieningen.
Dit doet het beleid door te investeren in Europese regio’s via verschillende fondsen. Voor Nederland is er bijvoorbeeld 2 miljard euro beschikbaar gesteld voor de huidige periode. Dit beleid heeft al 8 periodes doorgemaakt en zit nu in de 9e periode, die eindigt in 2027. Aan de vooravond van het 9e Cohesie Forum heeft een high level group haar bevindingen in een evaluatierapport gepresenteerd en vindt plaats op 11 en 12 april in Brussel. Daar zullen nationale, decentrale en lokale overheden, samen met andere partners, discussiëren met de Commissie over het cohesiebeleid.
Van crisis ondersteuning naar langdurige ontwikkeling In het evaluatierapport benadrukken de deskundigen het belang van het cohesiebeleid en dat dit niet als crisisinstrument moet worden gebruikt, maar als een middel voor duurzame ontwikkeling zoals oorspronkelijk ook bedoeld. Dit advies is niet nieuw in Brussel; eerder heeft het Comité van de Regio’s hier al op gewezen. Het gebruik van cohesiebeleid als een reactie op crisissituaties is vooral toegenomen na de COVID-19-pandemie en de afnemende economische concurrentiekracht van de EU. De deskundigen geven aan dat het cohesiebeleid een proactief beleid moet zijn dat om moet gaan met structurele, sociaal-economische uitdagingen op de lange termijn in plaats van dat het als reactief instrument op crises wordt ingezet door nationale overheden.
Meer ruimte voor decentrale overheden Een actief beleid werkt alleen goed als het meer macht aan decentrale overheden geeft. De deskundigen pleiten voor die grotere rol voor decentrale overheden onder het partnerschapsprincipe en binnen een kader van prestatiegericht maatwerk. Shared management wordt dit genoemd: partnerschap en multilevel governance als basiskader. Dit zou moeten leiden tot maatwerk: door samen te werken met decentrale overheden, kunnen de cohesiefondsen op basis van de behoeften van verschillende regio’s in verschillende Europese landen worden ingezet. Want territoriale verschillen vragen om maatwerk in beleid. Door een aanpak te verwerpen die voor iedereen hetzelfde is, zou het cohesiebeleid meer rekening moeten houden met de mensen en de plaatsen waar het wordt toegepast.
Cohesie 2028-2024 Als ERAC onderstrepen we bovenstaande ten zeerste. Het cohesiebeleid helpt regio’s om hun eigen sterke punten te benutten. Regio’s gebruiken dit beleid als een instrument om zich te ontwikkelen vanuit hun eigen mogelijkheden. Hierbij worden de belangen van de regio en de lokale gemeenschappen het best benut en bediend. Het 9e Cohesie Forum is een belangrijk moment voor de nieuwe periode van 2028-2034. Het Forum kan gezien worden als het beginpunt voor de ontwikkelingen naar deze nieuwe periode.
Meer informatie? Met meer dan 30 jaar ervaring helpen we bij ERAC onze klanten bij het benutten van de financiële kansen die het cohesiebeleid biedt aan regio’s. We ondersteunen verschillende aspecten van de programma’s hier in Nederland. Blijf de komende maanden op de hoogte van alle ontwikkelingen rondom het cohesiebeleid.
Bent u geïnteresseerd in regionale ontwikkeling en wilt u meer weten over hoe u dit kunt aanpakken? Aarzel dan niet om contact op te nemen met Hande Taner.
“Het brengen van de Europese Unie dichter bij haar diverse burgers en inwoners, het verschaffen van middelen om optimaal gebruik te maken van de unieke mogelijkheden van de EU, en het geven van een stem om bij te dragen aan relevante Europese ontwikkelingen, ter bevordering van sterkere regionale en Europese impact en integratie, is altijd de passie van Hande geweest.”
Ook interessant? Regio Deals: Samen bouwen aan welvaart en vooruitgang voor uw regio.
